Hiệu quả của việc thực hiện Nghị quyết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn tại Liên minh Hợp tác xã tỉnh

Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 05/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Liên minh Hợp tác xã tỉnh triển khai hiệu quả với nhiều kết quả nổi bật.

Công tác học tập, quán triệt, tuyên truyền Nghị quyết, nhất là thông qua các lớp tập huấn, các buổi tư vấn trực tiếp đã nâng cao nhận thức, tạo được sự chuyển biến hành động của đa số người nông dân, cán bộ quản lí; thành viên hợp tác xã (HTX) đã ý thức được vai trò chủ thể của mình, khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại trong việc xây dựng phát triển HTX, tổ hợp tác gắn với xây dựng phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Liên minh Hợp tác xã tỉnh tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản, đề án, kế hoạch, cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế hộ, kinh tế tập thể, lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp - làng nghề, như: Chính sách khuyến khích phát triển tiểu thủ công nghiệp - xây dựng làng nghề; quy hoạch chi tiết xây dựng phát triển làng nghề; về đào tạo nghề cho lao động nông thôn; Đề án đào tạo nghề cho người lao động gắn với giải quyết việc làm và phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 - 2020; thành lập Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Nghệ An;...

 

Mô hình trồng rau tại Nam Đàn

Đến nay có 3.016 tổ hợp tác tăng 452 tổ so với thời điểm Nghị quyết mới ban hành; cơ cấu tổ hợp tác tập trung vào một số ngành thuộc lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, xây dựng, tín dụng, thương mại, vận tải, môi trường. Trong đó có 2.072 tổ (chiếm 68,7%) hoạt động có hiệu quả, doanh thu bình quân một tổ hợp tác là 2,056 tỷ đồng/năm (tăng 137,1% so với năm 2008), lãi bình quân một tổ là 138 triệu đồng/năm (tăng 153,3% so với năm 2008); mức thu nhập của một lao động trong tổ khoảng 3,5-4 triệu đồng/tháng, cá biệt thành viên tổ đánh bắt thủy sản đạt 9-10triệu đồng/tháng. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ hợp tác đã góp phần xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho tổ viên, tạo điều kiện để các tổ viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, vừa đổi kiến thức để ứng dụng vào sản xuất, thu hoạch và tiêu thụ sản phẩm; tổ giúp các thành viên sử dụng có hiệu quả hơn về đất đai, vật tư, tiền vốn. Các tổ hợp tác tổ chức sản xuất kinh doanh hiệu quả là tiền đề để thành lập Hợp tác xã kiểu mới, đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn.

Do giải thể toàn bộ 206 HTX điện năng để sắp xếp lại hoạt động ngành điện trên địa bàn tỉnh, nên đã giảm 32 HTX so với khi mới thực hiện Nghị quyết. Trong số 811 HTX hiện nay thì có 425 HTX hoạt động hiệu quả (chiếm 52,5%), số HTX hoạt động trung bình là 319 (chiếm 39,3%) số còn lại là hoạt động hiệu quả thấp hoặc mới thành lập. Chiếm tỉ lệ lớn là các HTX nông nghiệp, chủ yếu thực hiện các khâu dịch vụ cho xã viên như: Dịch vụ thủy nông, cung ứng vật tư, giống cây trồng, bảo vệ thực vật, thú y, tín dụng nội bộ, dịch vụ môi trường... Hiện nay, xuất hiện nhiều mô hình HTX kiểu mới liên kết với doanh nghiệp và nông dân trong chuỗi giá trị sản xuất mang lại lợi ích thiết thực như: HTX sản xuất giống lúa cho các doanh nghiệp, HTX chăn nuôi, trồng nấm, trồng rau an toàn, điển hình như HTX  Liên Thành, Thọ Thành, Minh Thành (Yên Thành); HTX Bút Lĩnh, Toàn Thắng, Sơn Lâm, Quỳnh Minh (Quỳnh Lưu), HTX Phủ Quỳ - Thái Hòa chăn nuôi Bò sữa liên kết với vinamilk, HTX Nghi Lâm (Nghi Lộc), HTX cây ăn quả 19.5, cây ăn quả l/5 (Nghĩa Đàn)... Các HTX nông nghiệp xác lập được vai trò quan trọng trong việc giải quyết việc làm ở nông thôn, bảo đảm ổn định giá dịch vụ vật tư đầu vào, làm gia tăng giá trị cho sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế hộ thành viên. Nhiều HTX hoạt động tín dụng nội bộ, hỗ trợ cung ứng vốn kịp thời cho hộ thành viên sản xuất, giải quyết khó khăn trong sinh hoạt, xóa tình trạng tín dụng đen trong nông thôn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội và thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Các HTX phi nông nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh khá năng động với nhiều hình thức sản xuất kinh doanh dịch vụ đa dạng. Trong thời gian gần đây, xuất hiện thêm một số mô hình mới có hiệu quả cả về mặt kinh tế và xã hội như: HTX môi trường, HTX chợ, HTX làng nghề. Các HTX phi nông nghiệp hoạt động kinh doanh ổn định mang lại nhiều lợi ích cho thành viên và tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động.

Trong quá trình thực hiện Nghị quyết, thành lập được 2 liên hiệp HTX đã hỗ trợ các HTX liên kết lại với nhau để tạo nên nguồn sản phẩm, nguyên liệu lớn hơn, ổn định, làm cơ sở để tiến tới ký kết hợp đồng tiêu thụ với những doanh nghiệp lớn trong tương lai; bản thân các HTX cũng được củng cố về mặt hoạt động, khi các HTX liên kết với nhau thì có sự chia sẻ kinh nghiệm cũng như giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình sản xuất kinh doanh để cùng nhau tạo nên một chuỗi giá trị hiệu quả, ổn định và bền vững.

Trong giai đoạn từ giai đoạn 2008 đến nay, Liên minh HTX tỉnh đào tạo nghề lao động nông thôn được 7.950 chỉ tiêu sơ cấp nghề với 6 nhóm nghề: Mây tre đan, dệt thổ cẩm, chế biến hải sản, mộc dân dụng và mỹ nghệ, đá mỹ nghệ, thêu ren, trồng nấm, nghề trồng hoa cây cảnh. Công tác đào tạo nghề đã góp phần bổ sung nguồn nhân lực phát triển khu vực kinh tế tập thể, HTX và xây dựng làng nghề, tạo công ăn việc làm ổn định cho người lao động tại các làng nghề, làng có nghề, HTX, các doanh nghiệp nhỏ, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giảm tỷ lệ hộ nghèo, an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới và tạo điều kiện để phát triển ngành nghề trong nông nghiệp, nông thôn.

Liên minh Hợp tác xã tỉnh triển khai Nghị quyết với những cách làm thiết thực, hiệu quả góp phần tạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân trên địa bàn tỉnh.

Quang Minh