HTX Nông Lâm nghiệp Thành Lâm: Đổi mới để đi xa

Chủ động đầu tư máy móc, đổi mới phương thức sản xuất và mở rộng thị trường tiêu thụ, HTX Nông - Lâm nghiệp Thành Lâm đang tận dụng hiệu quả nguồn nguyên liệu từ các vùng rừng trồng quế, mỡ, bồ đề, nâng cao giá trị lâm sản và tạo việc làm ổn định cho lao động là đồng bào các dân tộc thiểu số tại địa phương.

Đầu tư công nghệ, nâng giá trị sản phẩm từ rừng trồng

Giữa những cánh rừng trồng bạt ngàn ở xã Thượng Hà (Lào Cai), tiếng máy chạy đều đều từ các xưởng chế biến gỗ vang lên nhịp nhàng. Ở đó, HTX Nông Lâm nghiệp Thành Lâm đang hiện thực hóa quyết định đổi mới công nghệ, một hướng đi mà trước đây nhiều cơ sở còn e ngại.

Anh Mai Tiến Thắng, người sáng lập HTX, chia sẻ: hơn 10 năm gắn bó với nghề chế biến gỗ, anh từng trải qua nhiều giai đoạn khó khăn khi thị trường tiêu thụ bấp bênh, chủ yếu phụ thuộc xuất khẩu thô sang Trung Quốc. Nhiều lúc, xưởng phải đóng cửa, công nhân nghỉ việc, máy móc nằm im lìm.

Không chấp nhận dừng lại, anh Thắng quyết định đầu tư hơn 10 tỷ đồng cho dây chuyền sản xuất hiện đại, gồm máy bóc gỗ, ép ván và hệ thống sấy. Việc này giúp tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu từ các vùng rừng trồng địa phương, kể cả phần lõi gỗ trước đây thường bị bỏ đi, để sản xuất ván ép, ván mỏng phục vụ nội thất. Anh Thắng cho biết: “Máy bóc mới giúp tận thu phần lõi, tăng công suất 60–70 khối mỗi tháng, nâng cao sản lượng ván bóc và ván ép”.

Anh Mai Tiến Thắng, Phó giám đốc HTX Nông - Lâm nghiệp Thành Lâm điều hành công nhân ép ván

Hiện, HTX có 3 xưởng gỗ bóc và 1 xưởng ván ép, tiêu thụ trung bình 8.000–10.000 m³ gỗ rừng trồng mỗi năm. Các vùng rừng quế, mỡ, bồ đề không chỉ cung cấp nguyên liệu ổn định mà còn giúp HTX đa dạng hóa sản phẩm, nâng giá trị lâm sản, từ đó tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Trong nhiều năm qua, HTX chủ động nghiên cứu thị trường, mở rộng xuất khẩu sang Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ bên cạnh thị trường truyền thống. Đồng thời, HTX áp dụng sổ nhật ký điện tử, hóa đơn điện tử và mã QR trên sản phẩm để đảm bảo minh bạch nguồn gốc và chất lượng, tạo niềm tin cho khách hàng.

Tạo việc làm và phát triển kinh tế rừng cho người dân địa phương

Cùng với đổi mới công nghệ, HTX Nông Lâm nghiệp Thành Lâm đã tạo cơ hội việc làm ổn định cho gần 60 lao động, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, Dao, Tày, Nùng. Trước đây, phần lớn họ làm nông nghiệp, thu nhập bấp bênh theo mùa vụ và giá cả thị trường. Hiện nay, mỗi lao động có mức thu nhập từ 8–10 triệu đồng/tháng, đảm bảo cuộc sống ổn định.

Anh Cháng Seo Củi, công nhân xếp ván và lăn keo, cho biết: “Trước kia làm nông nghiệp thu nhập thất thường, giờ tôi có công việc ổn định, lương đều và cuộc sống khá hơn nhiều”.

Đầu tư máy móc hiện đại hơn giúp HTX tận thu nhiều sản lượng ván bóc từ phần lõi.

Theo thống kê, tại địa phương có hơn 40 cơ sở chế biến lâm sản, sử dụng nguyên liệu chủ yếu từ rừng trồng như quế, mỡ, trẩu, bồ đề. Mỗi năm, các cơ sở tiêu thụ khoảng 25.000–30.000 m³ gỗ, tạo việc làm cho hàng trăm lao động và đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế nông thôn.

Ông Hoàng Xuân Chung, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Bảo Yên, đánh giá: “Nếu trước kia các cơ sở chỉ bóc ván đơn giản, nay nhiều cơ sở đã đầu tư máy móc đa kích cỡ, một số cơ sở còn có dây chuyền ép sản xuất tấm ván lớn, mỏng, phục vụ ngành nội thất. Điều này giúp tăng giá trị kinh tế thay vì xuất bán thô như trước”.

Với hơn 40.000 ha rừng trồng sản xuất, địa phương có lợi thế lớn để phát triển lâm nghiệp theo hướng hiện đại, giá trị cao. Giá trị sản xuất lâm nghiệp năm 2024 ước đạt trên 500 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông – lâm – thủy sản.

Thay vì chế biến thô xuất khẩu sang Trung Quốc, HTX sản xuất ván ép phục vụ thị trường nội thất trong nước

Xã Thượng Hà xác định phát triển lâm nghiệp không chỉ là trồng rừng và khai thác mà còn phải gắn với chế biến sâu, tạo chuỗi giá trị khép kín và hướng tới bền vững. Chính quyền địa phương cũng khuyến khích các cơ sở chế biến lâm sản đầu tư máy móc công nghệ cao, tiếp cận vốn ưu đãi và xây dựng thương hiệu lâm sản. Cây trồng lâm nghiệp có giá trị cao như quế, mỡ, bồ đề được phát triển theo vùng nguyên liệu tập trung, đảm bảo đầu ra ổn định cho doanh nghiệp và người dân.

Những bước đi này không chỉ nâng giá trị sản phẩm, tạo việc làm ổn định mà còn góp phần hình thành một nền kinh tế xanh, tuần hoàn và bền vững. HTX Nông Lâm nghiệp Thành Lâm, với quyết tâm đổi mới công nghệ, đang đi tiên phong, mở ra hướng đi bền vững cho ngành lâm nghiệp địa phương, từ rừng trồng đến chế biến và thị trường xuất khẩu, đồng thời góp phần nâng cao đời sống cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.